Ponzi Sistemini Daha İyi Anlayabilmek İçin 4 Belgesel Önerisi
Charles Ponzi tarafından 1920’li yıllarda gerçekleştirilen büyük dolandırıcılığın ardından literatürde yer edinen Ponzi sistemi veya halk arasında bilinen diğer bir ismiyle Saadet zinciri hiç şüphesiz ki, bu zamana kadar milyonlarca insanı maddi ve manevi yönden negatif etkilemiş bir dolandırıcılık sistemdir. Daha önce sitemizde paylaşmış olduğumuz Ponzi Sistemi Nedir? Nasıl Çalışmaktadır? isimli yazımızda da bir örnek üzerinden bu sistemi açıklamış olduğumuz üzere, ponzi sistemi belli başlı temel özelliklere sahiptir.
Ponzi sistemi, en sade haliyle sisteme yeni dahil olan kişilerin sahip olduğu kaynaklarla, daha önceden sistemde var olan kişileri fonlamak üzerine kuruludur. Bir diğer temel özelliği ise, ponzi sistemi sonsuza kadar sürdürülemez ve batmaya mahkumdur. Dünyada ve ülkemizde yakın zamanda yaşanılan sansasyonel ponzi olayları, milyarlarca doların ortadan kaybolmasına sebep olmuştur. Bu sistemi daha iyi anlayabilmek adına bu içeriğimizde sizlere 4 belgesel önerisinde bulunacağız. Daha fazla belgesel inceleme ve önerisi için sitemizin belgesel bölümünü inceleyebilirsiniz. Ayrıca, benzer bir konuda daha önce sitemizde paylaştığımız Ponzi Sistemini Daha İyi Anlayabilmek İçin 5 Kitap Önerisi isimli içeriğimize göz atabilirsiniz.
1. Charles Ponzi’nin Yükselişi ve Düşüşü
Hedge fon yöneticisi, akademisyen ve finansçı Patrick Boyle Youtube kanalında yayınlanan Charles Ponzi belgeseli, Ponzi’nin hayatını, yükselişini, çöküşünü ve kurmuş olduğu Ponzi sisteminin işleyişi gibi konuları ele alıyor. Belgesele Türkçe altyazılı olarak buradan ulaşabilirsiniz.
2. Madoff: Wall Street Canavarı
2023 yılında Netflix platformu üzerinden yayınlanan ”Madoff: Wall Street Canavarı” belgeseli, 40 yıldan uzun bir süre boyunca sürdürdüğü ponzi sisteminin 2008 yılında çökmesi sonucunda 64.8 milyar doların ortadan kaybolmasına yol açan ve “tarihin en büyük dolandırıcısı” olarak anılan Bernie Madoff’un hayatını konu ediyor. Ayrıca, sitemizde paylaştığımız Bernie Madoff’un biyografisine ve hayat hikayesini konu edinen ”Madoff: Wall Street Canavarı” belgeselinin öneri ve inceleme yazısına göz atabilirsiniz.
3. Parayı Vuranlar
”Jet Fadıl”, ”900’lü Hatlar” ve ”Saadet Zinciri” olmak üzere üç bölümden oluşan ”Parayı Vuranlar” belgesel serisi, 1990’lı yıllarda Türkiye’de yaşanan popüler dolandırıcılık ve ponzi olaylarına yer veriyor.
4. Tinder Avcısı
Tanışma uygulaması Tinder üzerinden, kadınlara olduğundan farklı bir imaj çizen ve kendini zengin olarak tanıtan, bu sayede kadınları etkileyerek kendi yaşam tarzını sürdürebilmek için dolandırıcılık yapan bir adamın hikayesi anlatılıyor. Ponzi sistemini takip eden bu adam, hayatına giren her yeni kadını dolandırarak bir diğerine geçiş yapıyor ve kendisine yeni kurbanlar bularak bu sistemi sürekli olarak sürdürmeye çalışıyor. Sitemizde yer verdiğimiz, Tinder Avcısı belgeselinin öneri ve inceleme yazısına buradan ulaşabilirsiniz.