Prof. Dr. Ufuk Akçiğit Kimdir?
Ufuk Akçiğit, 23 Mayıs 1980 tarihinde Almanya’da doğdu. Ailesi, 1960’lı yılların sonunda çalışmak için Almanya’ya gitmiştir. Dört yaşındayken ailesiyle birlikte memleketi Bursa’ya geri döndü. Türkiye’ye döndükten sonra, ilkokula Bursa’nın Karacabey ilçesinde başladı. İlköğrenimini tamamlamasının ardından, Anadolu liseleri sınavlarına girerek Ankara Anadolu Lisesi’ni kazandı.
Ortaokul ve lise eğitimi için Bursa’dan Ankara’ya gitmesinin kendisine büyük katkıları olduğunu belirten Ufuk Akçiğit: ”Ankara Anadolu Lisesi’ne yatılı olarak gittim. Yatılı okul ortamı hayatımı şekillendiren çok önemli bir dönem oldu. Okula ilk gittiğim zaman üzerimde bir heyecan vardı. Yatılı okulun zorluklarını zaten gittiğiniz ilk anda anlamaya başlıyorsunuz. Problemli bir yatakhanesi vardı. Örneğin, ilk gittiğimizde sıcak sular bozuktu ve dört hafta sıcak su verilmedi. Bizlere, Ankara’da oturan akrabanız varsa onlara gidip duş alabilirsiniz dendi. Benim de Ankara’da akrabam yoktu. O aşamaları bir şekilde atlatmak insanı güçlendiriyor.”
Ufuk Akçiğit, orta ve lise öğrenimini Ankara Anadolu Lisesi’nde tamamladı. Üniversite sınavı sonuçlarının açıklanmasının ardından, Türkiye 26.sı olarak Koç Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nü burslu olarak kazandı. İktisat bölümünü tercih etmesiyle ilgili olarak şöyle diyor: ”Bölüm olarak İktisat okumaya karar verdim. Ekonomi en başından itibaren ilgimi çekiyordu. İşletme bölümünün puanı daha yüksekti ama ben İşletme tercih etmedim. Ben, ekonomi okumak istiyordum çünkü televizyonda birileri çıkıp işte faizler şöyle oldu, para politikası, enflasyon böyle oldu gibisinden konuşunca kulağıma farklı gelirdi. Bunu öğrenmem gerektiğini hissettim. Sadece, İktisat bölümlerini yazdım.”
Küçük yaşlardan itibaren Matematik ve Ekonomi ile ilgilendiğini söyleyen Akçiğit: ”Küçük yaşlardan itibaren çalışmaya başladım. Okullar tatil olup yaz geldiğinde, babam çalışmam konusunda ısrarcı olurdu. Yazları üç dört sene patates soğan sattım. Birkaç yaz markette çalıştım. Aslında düşünüyorum da, bu sayede Ekonomiyi ben direkt içinden öğrendim. En azından ilk adımlarını orada gördüm. Babamın hayatı öğrenmem için yaptığı bu direktifler, bana uzun vadede mesleğimin temeli olacak adımlarmış. O daha başka bir disiplin için aracı olmuştu fakat dediğim gibi uzun vadede bana çok büyük getirileri oldu.”
2003 yılında Koç Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nden lisans derecesini aldı ve Koç Üniversitesi Rektör Özel Ödülü’nü kazandı. Üniversite eğitimi esnasında, şu anda Merkez Bankası Başkan Yardımcısı olarak görev yapan Osman Cevdet Akçay‘dan ders alma fırsatı bulmuştur. Lisans eğitimi esnasında, başarılı bir üniversite hayatı geçiren ve bazı derslerin asistanı oldu. Bunun sonucunda, Ufuk Akçiğit akademik alana yönelmeye karar verdi ve doktora derecesi için araştırmalara başladı.
Mezuniyetinin ardından, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (Massachusetts Institute of Technology (MIT)), Harvard, Stanford, Chicago, Stanford ve Yale Üniversitesi gibi akademik alanda oldukça bilinen, dünya çapında en başarılı üniversitelere başvurularda bulunarak, başvurduğu bütün üniversitelerden kabul almıştır. Ufuk Akçiğit, tercihini Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) yana kullanmıştır. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nü seçme hikayesini ise şöyle anlatıyor: ”Ekonomiyi zaten seviyorum. Akademi de artık iyice aklıma yatmaya başladı. Doktoraya başvurmaya karar verdim. Daron Acemoğlu, son başvurulardan önce Koç Üniversitesi’ne seminer vermeye geldi. Seminerden önce Tayfun Hoca sağolsun, bize bir toplantı ayarladı ve Daron Hoca ile yüz yüze konuşma fırsatım oldu. Daron Hoca ile olan iletişimimi hiç unutmadım ve dolayısı ile MIT’e karar verdim.”
Sitemizde daha önce biyografisini ele aldığımız, günümüzün en saygın ve etkili ekonomistlerinden, MIT Enstitüsü Profesörü Daron Acemoğlu tarafından danışmanlık alma şansı elde eden Ufuk Akçiğit, doktora çalışmalarını tamamlamış ve 2009 yılında MIT’den Sanayi Politikası ve Ekonomik Büyüme konulu tezi ile doktora derecesi almıştır.
Ufuk Akçiğit, Doktora çalışmalarının ardından 2009 yılında Pennsylvania Üniversitesi’nde Yardımcı Doçent olarak çalışmaya başladı. Çalışmalarına devam ederken yine Yardımcı Doçent olarak 2015 yılında Chicago Üniversitesi’ne geçti. 2018 yılında Doçent ve 2019 yılında Profesörlük unvanını kazandı. Ocak 2020’den beri, ”Arnold C. Harberger Profesör” olarak çalışmalarına devam etmektedir.
2019 yılında, Makroekonomi alanındaki başarılarından dolayı Max Planck-Humboldt Araştırma Ödülü‘nü almaya hak kazandı. Max Planck-Humboldt Araştırma Ödülü, Almanya’da Max Planck Topluluğu ve Alexander von Humboldt Vakfı tarafından, 2018 yılından itibaren her yıl ortaklaşa verilen prestijli bir ödüldür. Bu ödül, genellikle farklı disiplinlerden gelen bilim insanlarını bir araya getirerek ortak projeler geliştirmelerini teşvik etmeyi amaçlar. Ödül alanlar, seçtikleri Max Planck Enstitüsü’nde veya Humboldt Vakfı tarafından finanse edilen bir araştırma kurumunda bir araştırma grubu kurmak için 5 yıla kadar fon alırlar.
Max Planck-Humboldt Araştırma Ödülü sahibi olarak, Almanya’da Doğu ve Batı Almanya arasındaki Ekonomik Uçuruma odaklanan özel bir araştırma ekibine sahip olan Ufuk Akçiğit, bu ödülü kazanma anısını şöyle anlatıyor: ”Ödül, açıklandığı ilk sene fen bilimleri üzerineydi. İngiltere’den uzay araştırmaları yapan birisi almıştı. İkinci senesinde ise sosyal bilimler üzerine vermeye karar verdiler. Beni, o ödüle aday olarak gösterdiler. Ödüle aday gösterilince, Almanya’ya gittim ve jüri önünde sunum yaptım. Aradan birkaç ay geçti. Bir gün, uçakta Chicago’dan İstanbul’a giderken e-maillerimi açtım ve Max Planck-Humboldt Araştırma Ödülü’nü kazandığımı öğrendim.”
2021 yılında Ekonomi alanındaki çalışmaları nedeniyle John Simon Guggenheim Bursu’na ve Ekonometri Topluluğu (Econometric Society) üyeliğine layık görüldü. 2022 yılında Almanya’daki Kiel Enstitüsü’nden Ekonomi alanında Küresel Ekonomi Ödülü’nü ve Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülü’nü aldı. Ufuk Akçiğit, kazandığı ödüller sonucunda şöyle bir değerlendirme yapıyor: ”Hayatın karşınıza ne çıkaracağını çok bilemiyorsunuz. Max Planck-Humboldt Araştırma Ödülü’nü almak, kariyerim adına çok önemli anlardan bir tanesiydi. Daha sonrasında, yaptığım araştırmalar sayesinde John Simon Guggenheim Vakfı’nın, Ekonomi alanındaki araştırma ödülünü bana verdiler. Hem Chicago’da hem de Almanya’da çok büyük bir araştırma takımım var. Bana verilen fon sayesinde, Doğu – Batı Almanya’nın neden ekonomik açıdan bir araya gelemediğini ve ekonomik açıdan neden yüzde otuzluk bir fark oluştuğunu araştırıyoruz.”
Makroekonomi, Ekonomik Büyüme, Firma Dinamikleri, İnovasyon ve Girişimcilik gibi konulara ilgi duyan ve bu yönde araştırmalar yapan Ufuk Akçiğit, 2021 itibariyle çeşitli kurumlarda Araştırma Görevlisi pozisyonlarına sahiptir: Ulusal Ekonomik Araştırma Bürosu (National Bureau of Economic Research), Ekonomik Politika Araştırmaları Merkezi (Center for Economic Policy Research), Brookings Enstitüsü (Brookings Institution), Halle Enstitüsü (Halle Institute), Rimini Ekonomik Analiz Merkezi (Rimini Centre for Economic Analysis) ve CESifo. 2016 yılında, lisans eğitimini tamamladığı Koç Üniversitesi tarafından Seçkin Araştırma Görevlisi unvanına layık görüldü. 2019 yılında, Asaf Savaş Akat İktisat Ödülü‘nün sahibi oldu.
