Sahte Dolar Alarmı | Kapalıçarşı’da Dolar Alımı Durduruldu
Piyasalar son günlerde sahte dolar alarmı ile çalkalanıyor. Para sayma makinelerinden geçen sahte dolar banknotları gerçeğe oldukça yakın ve ayırt etmek neredeyse imkansız. 50 ve 100 dolarlık banknotlarda tespit edilen sahtecilik sonucunda Kapalıçarşı’da, banka ATM’lerinde ve döviz bürolarında dolar alım ve satımı durduruldu.
Banka ve döviz bürolarının gerçeğinden ayırt edilmesi oldukça zor olan 50 ve 100 dolar banknotlarını kabul etmemeye başlaması sonucunda dolar alım ve satım işlemleri durma noktasına geldi. Bu durum, fiziki dolar ile alışveriş yapan birey ve kurumlar adına zorluklar yaratıyor.
Kapalıçarşı’da sahte dolar banknotlarının dolaşımıyla ilgili iddiaların geçmişi, birkaç ay öncesine dayanıyor. Özellikle son 1-1,5 aylık bir süreçte bu durumun arttığı ve sahte banknotların piyasaya sürülmeye çalışıldığı bildiriliyor. Sahte dolarların kalitesinin oldukça yüksek olması, hem döviz işlemleri yapanları hem de bankaları alarma geçirmiş durumda. Ayrıca, birkaç ay önce bazı bankaların ATM’lerinin dolar kabul etmeyi durdurması, bu olaylarla bağlantılı olabileceği yönünde yorumlanıyor.
Sahte dolarların Ortadoğu, Asya ve Balkanlar merkezli olarak basıldığı ve İstanbul Kapalıçarşı üzerinden piyasaya sürülmeye çalışıldığı bildiriliyor. İstanbul Kapalıçarşı, sahte paraların dolaşımı için bir merkez olarak gösteriliyor. Ancak bu durum sadece Kapalıçarşı ile sınırlı değil, Anadolu’da da benzer durumlar yaşanıyor.
Sahte paraların para sayma makineleri ve bazı kontrol mekanizmalarından geçtiğinin bildirilmesi üzerine, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bu soruna yönelik güncellemeler üzerinde çalıştıklarını açıkladılar. Türkiye Bankalar Birliği tarafından yapılan açıklamada, bankaların kullandığı para sayma makinelerinin ve ATM’lerin yazılımlarının güncellenmesine yönelik çalışmaların hızla devam ettiği ifade edildi.
Para sayma makinelerinin ve ATM’lerin bu sahte banknotları tespit edebilmesi için yazılımsal güncellemeler yapılması gerektiği ifade ediliyor. Ancak, bu güncellemelerin tamamlanmasının zaman alacağı ve o döneme kadar bankaların ve vatandaşların dikkatli olması gerektiği vurgulanıyor. Yukarda yer alan görsellerde, bu süreç düzelene kadar sahteciliğe konu olan 50 ve 100 dolarlık banknotların finansal kuruluşlar tarafından kabul edilmeyeceği görülüyor.
İşlemlerinde dikkatli olması gerektiği vurgulanan banka ve döviz bürolarının, fiziki dolar işlemlerinde daha sıkı kontroller uyguladığı, ATM’lerde dolar işlemlerine ara verdiği, şube içi personeli sahte para tespiti konusunda bilgilendirdiği bildirildi. Bu önlemler ve TCMB’nin çalışmaları, sorunun çözülmesine yönelik önemli adımlar olarak değerlendiriliyor. Ancak bu süreçte vatandaşların, güvenilir yerlerden döviz alım-satımı yapmaları ve işlemler sırasında dikkatli olmaları öneriliyor.
Piyasada dolaşan sahte dolar banknotlarına ilişkin son dönemde artan söylentiler ve tartışmalar, farklı kaynaklarda dile getirilen iddialarla karmaşık bir hal almıştır. Kimi kaynaklar piyasalarda 600 milyon dolar ile 1 milyar dolar arasında sahte banknot bulunduğunu iddia ederken, Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Büroları Derneği (TÜYEMDER) Başkanı Mehti Şeren, bu iddiaların abartılı olduğunu belirtmiştir. Şeren, sahte dolar konusunun “gereksiz bir panik yaratmak için manipüle edildiğini ve şu anda büyük çapta bir sahte dolar alarmı olmadığını“ ifade etmiştir.
Bu iddialara ek olarak, sahte dolarların miktarıyla ilgili net bir bilgi bulunmamakla birlikte, uzmanlar ve yetkililer piyasada dolaşan sahte banknotların etkisinin sınırlı olduğunu belirtmektedir. Ancak bankalar ve döviz bürolarında tedbirlerin artırıldığı ve dikkatli olunması gerektiği ifade edilmiştir.
Geçtiğimiz yıl, Netflix benzeri bir hizmet sunan Prime Video platformunda yayınlanan Hint dizisi Farzi (Türkçe: Kalpazan), başrol karakteri Sunny’nin hayat hikâyesini konu alıyor. Sunny, ressamlık ve çizim konusunda doğuştan yeteneklidir; ancak bu yeteneği ona maddi bir kazanç sağlamaz ve fakirlikle mücadele etmek zorunda kalır. İçinde bulunduğu ekonomik zorluklardan kurtulmanın yolunu, kalpazanlıkta bulur. Sanatını kullanarak sahte para basmaya başlar. Bastığı paralar, para sayma makinelerinden geçer ve bu onun için bambaşka bir hayatın başlangıcı olur.
Türk televizyon kanallarından Show TV’de 21 Ekim 2024 tarihinde ilk bölümüyle izleyiciyle buluşan Kalpazan dizisi, yine oldukça benzer bir konuyu ele alıyor. Dizinin başrolünde, Adem karakterine hayat veren Timuçin Esen yer alıyor. Adem ve ailesi, ekonomik koşulların zorluklarıyla mücadele ederken oldukça sıkıntılı bir dönemden geçmektedir. Adem ise her bir yandan hissettiği bu ekonomik yetersizliğin üstesinden para basarak üstesinden gelmeyi ve harekete geçer. Kendi bastığı paraların para sayma makinelerinden sorunsuz bir şekilde geçtiğini fark eden Adem, bu yöntemle ekonomik durumunu düzeltmeye başlar. Kalpazan dizisinin yakın zamanda yayınlanması ve piyasada dolaşan sahte dolar haberlerinin ardından, izleyiciler tarafından “dizi gerçek oldu“ şeklinde yorumlar yapıldı ve gündem oldu.