Borsa İstanbul’da Halka Açık Savunma Sanayii Şirketleri

Kökenleri Osmanlı İmparatorluğu’na kadar uzanan Borsa İstanbul’un temelleri ilk olarak 1866 yılında atılmış, 1873 yılında çıkarılan bir nizamnameyle “Dersaadet Tahvilat Borsası” adını almıştır. Cumhuriyet’in ilanının ardından, 1929 yılında yapılan düzenlemelerle Menkul Kıymetler ve Kambiyo Borsaları Kanunu yürürlüğe girmiş ve bu kapsamda Dersaadet Tahvilat Borsası, “İstanbul Menkul Kıymetler Borsası“ adıyla faaliyet göstermeye başlamıştır.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuyla birlikte gelişen sermaye piyasalarına uyum sağlamak amacıyla daha modern bir borsa ihtiyacı doğmuş ve 1985 yılında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) resmen kurulmuştur. 2013 yılında ise İMKB, “Borsa İstanbul“ (BIST) adını alarak bugünkü kimliğine kavuşmuştur. Kuruluşunun üzerinden 40 yılı aşkın bir süre geçmesinin ardından, 2025 yılının başı itibarıyla Borsa İstanbul’da işlem gören halka açık şirket sayısı 577’ye ulaşırken, bakiyeli yatırımcı sayısı 10.7 milyonu aşarak tarihi bir seviyeye yükselmiştir.

Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından yayınlanan yukarıdaki görselde, 2024 yılında savunma ve havacılık sektöründe en yüksek ihracat yapan ilk 10 şirketin ihracat rakamları yer almaktadır. 2024 yılı toplam savunma ve havacılık sanayii ihracatı, 2023 yılına kıyasla 1,6 milyar dolarlık artış göstererek 7,1 milyar dolara ulaşmış ve yeni bir rekora imza atmıştır. Son yıllarda, hem ülkemizde hem de dünyada savunma sanayii alanında yaşanan gelişmeler, Borsa İstanbul’da olumlu etkiler yaratmış; sektörde faaliyet gösteren yeni şirketlerin halka arz edilmesini sağlamıştır. Bu yazımızda, Borsa İstanbul’da işlem gören ve savunma sanayii sektöründe faaliyet gösteren şirketleri sizler için derledik.

Borsa İstanbul’da Hangi Savunma Sanayii Şirketleri İşlem Görüyor?

1- ASELSAN (ASELS)

Listemizin ilk sırasında, Türkiye’nin köklü savunma sanayi şirketlerinden biri olan ASELSAN yer alıyor. 1975 yılında Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (TSKGV) tarafından, Türkiye’nin askeri haberleşme alanındaki dışa bağımlılığını azaltmak ve yerli savunma sanayisini güçlendirmek amacıyla kurulan ASELSAN’ın adı, “Askerî Elektronik Sanayi”nin kısaltmasıdır. 1990 yılında Borsa İstanbul’da (BIST) halka arz edilen şirketin hisse senedi kodu “ASELS” olarak belirlenmiştir.

Kara, hava, deniz, uzay ve siber güvenlik alanlarında gelişmiş savunma teknolojileri üreten ASELSAN, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde cirosunu reel olarak %14 artırarak 60,7 milyar TL’ye ulaştırmıştır. 86 ülkeye ihracat yapan ve 10 binden fazla çalışana sahip olan şirketin, 2025 yılı Şubat ayı itibarıyla piyasa değeri 361 milyar TL olarak hesaplanmaktadır. Bu rakam, ASELSAN’ı Türkiye’nin en yüksek piyasa değerine sahip savunma sanayi şirketlerinden biri konumuna taşımaktadır.

ASELSAN’ın ortaklık yapısı ise şu şekildedir:

• %74,20’si Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı’na (TSKGV) aittir.
• %25,80’lik kısmı ise Borsa İstanbul’da (BIST) halka açık olarak işlem görmektedir.

2- Otokar (OTKAR)

Otokar, 1963 yılında İzzet Ünver tarafından Magirus-Deutz lisansı ile kurulmuş ve 1964 yılında Türkiye’nin ilk şehirlerarası otobüsünü üretmiştir. 1976 yılında Koç Holding, Otokar’a ortak olarak şirketin en büyük hissedarı haline gelmiştir. 1995 yılında halka açılan Otokar, “OTKAR” hisse koduyla Borsa İstanbul’da işlem görmeye başlamıştır. İlk yıllarında Magirus marka otobüslerin lisanslı üretimini gerçekleştiren şirket, zamanla savunma sanayisine yönelerek zırhlı kara araçları üretimine odaklanmıştır. Günümüzde Otokar, kara araçları alanında Türkiye’de ve uluslararası pazarda önemli bir konuma sahiptir.

Sakarya’da 552.000 m²’lik bir alana kurulu fabrikasında 4.000’den fazla çalışanıyla faaliyet gösteren Otokar, toplu taşıma araçlarında 60’tan fazla ülkeye, askeri araçlarda ise 40’tan fazla ülkeye ihracat yapmaktadır. Şirketin geniş ürün yelpazesi; otobüs gibi toplu taşıma araçlarından, kamyon gibi ticari araçlara, tekerlekli ve paletli zırhlı araçlardan, insansız robotik araçlara kadar uzanmaktadır. 2024 yılında, Türkiye’nin kara araçları ihracatında lider konuma ulaşan Otokar, üretim adeti bakımından Avrupa’nın en büyük otobüs üreticileri arasında dördüncü sırada yer almaktadır.

OTOKAR’ın ortaklık yapısı ise şu şekildedir:

• Koç Holding A.Ş. – %47,38
• Ünver Holding A.Ş. – %24,81
• Halka açık kısım – %27,81

3- Papilon Savunma (PAPIL)

Papilon Savunma, 2012 yılında Ankara’da kurulmuş olup, 2019 yılında halka arz edilerek “PAPIL” hisse koduyla Borsa İstanbul’da işlem görmeye başlamıştır. Biyometri ve yapay zeka alanında uzmanlaşan şirket, dünya çapında öncü birçok ürüne sahiptir. Bu doğrultuda, biyometri alanında yapay zeka, makine öğrenimi, veri analitiği, dijital insan, AutoML ve bilgisayarla görme gibi ileri teknoloji çözümlerine odaklanmaktadır. Papilon Savunma, yapay zeka tabanlı kişi, davranış, aktivite ve nesne tanıma sistemleri, akıllı güvenlik hizmetleri ve multimedya işleme teknolojileri gibi yenilikçi Ar-Ge projeleri geliştirmektedir.

Papilon Savunma’nın ortaklık yapısı ise şu şekildedir:

• Doğan Demir – %10,48
• Atakan Öztiryaki – %8,50
• Halka açık kısım – %81,02

4- SDT Uzay ve Savunma Teknolojileri (SDTTR)

SDT Uzay ve Savunma Teknolojileri A.Ş., Şubat 2005’te Ankara’da kurulmuştur. Kuruluşundan bu yana savunma sanayii başta olmak üzere, uzay ve havacılık alanlarında özgün yazılım, donanım ve entegre çözümler geliştirmektedir. Savunma sanayiinde Ar-Ge odaklı çalışmalarıyla öne çıkan SDT, katma değerli mühendislik hizmetleri sunmanın yanı sıra, belirli uzmanlık alanlarında yenilikçi ürünler geliştirmektedir. Şirketin faaliyet alanları arasında radar ve elektronik harp sistemleri, görev sistemleri, simülasyon sistemleri, bilişim teknolojileri ve üretim programları yer almaktadır.

200’ün üzerinde kalifiye çalışanı bulunan SDT Uzay ve Savunma Teknolojileri, 2022 yılında halka arz edilmiştir. Borsa İstanbul’daki hisse kodu SDTTR’dir.

SDT Uzay ve Savunma Teknolojileri’nin ortaklık yapısı ise şu şekildedir:

• Mehmet Dora – %63,11
• Hedef Portföy Yönetimi A.Ş. Efor Girişim Sermayesi Yatırım Fonu – %7
• Halka açık kısım – %29,89

5- Altınay Savunma Teknolojileri (ALTNY)

Altınay Savunma Teknolojileri A.Ş., 2014 yılında Altınay Teknoloji Grubu bünyesinde kurulmuştur. Kurulduğu 2014 yılından bu yana, hareket kontrol sistemleri, insansız sistemler, deniz sistemleri, silah sistemleri, mühimmat imha ve üretim sistemleri alanlarında faaliyet göstermektedir. Yenilikçi teknolojilere sahip, yüksek kaliteli ürün ve çözümler sunarak, Türk savunma sanayisinde öncü olmayı ve Türkiye’yi dünya savunma sanayisinde başarıyla temsil etmeyi hedeflemektedir.

Bu doğrultuda çalışmalarını sürdüren şirket, alanında uzman mühendislerden oluşan 550’den fazla çalışan istihdam etmektedir. 2024 yılında halka arz edilen Altınay Savunma, Borsa İstanbul’da “ALTNY” hisse kodu ile işlem görmektedir.

Altınay Savunma Teknolojileri’nin ortaklık yapısı ise şu şekildedir:

• Hakan Altınay – %63
• Letven Capital Girişim Sermayesi Portföy Yönetimi A.Ş. Milres Girişim Sermayesi Yatırım Fonu – %12
• Halka açık kısım – %25

6- ONUR Yüksek Teknoloji (ONRYT)

1980 yılında kurulan ONUR Yüksek Teknoloji A.Ş., savunma ve sivil sektör için kritik görevlerde kullanılan ses/veri iletişim sistemleri ve çözümleri üretmektedir. Şirket; Ses İletişim Sistemleri, Veri İletişim Sistemleri ve CNS & ATM Sistem Entegrasyonu gibi iletişim ve havacılık teknolojilerine odaklanmakta olup, bu alanda “bölgesel lider olma” vizyonuyla faaliyet göstermektedir. Onlarca yıllık tecrübesiyle iletişim ve elektronik sistemler, radarlar ve hava trafik kontrol ekipmanlarının entegrasyonu ve kurulumu konularında uzmanlaşan ONUR, aynı zamanda yenilenebilir enerji teknolojileri alanında da derin bir bilgi birikimine sahiptir.

Kuruluşunun 45. yılını kutlayan ONUR Yüksek Teknoloji A.Ş., 2024 yılında halka arz edilerek Borsa İstanbul’da “ONRYT” koduyla işlem görmeye başlamıştır.

Onur Yüksek Teknoloji’nin ortaklık yapısı ise şu şekildedir:

• Tolga Dede – %21,33
• Noyan Burçin Dede – %21,33
• Cengiz Dede – %14,8
• Zeynep Dede Zülfikar – %9,95
• Halka açık kısım – %32,59

7- Katmerciler (KATMR)

Katmerciler Araç Üstü Ekipman Sanayi ve Ticaret A.Ş., 1985 yılında İzmir’de kurulmuştur. 40 yıllık bir deneyimle araç üstü ekipman alanında uzmanlaşan Katmerciler, savunma sanayine yönelik araçların yanı sıra, itfaiye, çevre, taşıma ve inşaat sektörüne yönelik araçlar ile özel ürünlerin tasarımı ve 30’a yakın farklı araç üstü ekipman üretimi gerçekleştirmektedir. Bu geniş ürün yelpazesiyle sektöründe öne çıkan şirketlerden biridir.

2010 yılında halka arz edilerek “KATMR” hisse koduyla Borsa İstanbul’da işlem görmeye başlayan Katmerciler, aynı yıl savunma sanayine yönelik ilk adımını atmıştır. Bu alanda özellikle zırhlı tekerlekli araçlara odaklanan şirketin ürün gamında; 4×4 taktik tekerlekli zırhlı araçlar, zırhlı iş makineleri, görev odaklı özel amaçlı araçlar ve zırhlı lojistik araçlar yer almaktadır.

Katmerciler’in ortaklık yapısı ise şu şekildedir:

• İsmail Katmerci – %9,26
• Halka açık kısım – %90,74