Dow Jones Endeksi Nedir ve Nasıl Çalışır? Başlangıçtan Günümüze
Dow Jones Endeksi, adını iki finans gazetecisi olan Charles Dow ve Edward Jones’tan almaktadır. Charles Dow ve Edward Jones, Wall Street Journal‘ın kurucularındandır ve finansal haberler sunan bir şirket olan Dow Jones & Company‘yi kurmuşlardır.
1884 yılında Charles Dow, Amerikan ekonomisinin durumunu daha iyi anlamak ve takip etmek için bir endeks oluşturma fikrini ortaya attı. Edward Jones ise bu endeksin geliştirilmesinde Charles Dow’a yardımcı olmuştur. İlk endeks, sadece 11 hisse senedinden oluşuyordu ve bunların çoğu demiryolu şirketleriydi. Bu endeks, “Dow Jones Transportation Average” olarak adlandırıldı.
1896 yılında ise Dow Jones Industrial Average (DJIA) endeksi oluşturuldu. Bu endeks, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki sanayi sektörünün genel performansını ölçmek amacıyla oluşturuldu ve başlangıçta 12 hisse senedinden oluşuyordu. Bugün, DJIA 30 büyük şirketin hisselerini içermektedir ve Amerikan ekonomisinin en önemli göstergelerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Dow Jones Endeksi Nasıl Hesaplanmaktadır?
Dow Jones Endeksi (DJIA) ilk olarak 26 Mayıs 1896’da hesaplandı ve başlangıç değeri 40.94 puandı. İlk hesaplama yöntemi oldukça basitti. 12 şirketin hisse senetlerinin fiyatları toplanır ve bu toplam 12’ye bölünürdü. DJIA, yıllar içinde birçok değişiklik geçirdi ve endekse dahil olan şirket sayısı 30’a çıkarıldı. Dow Jones Endeksi’nin değeri günümüzde çok daha yüksektir. Temmuz 2024 itibarıyla DJIA yaklaşık 39,375 puan seviyesindedir. Ancak bu değer piyasa koşullarına göre günlük olarak değişiklik gösterebilmektedir.
DJIA hesaplanırken, endeksteki 30 büyük, halka açık şirketin hisse senedi fiyatlarının toplamı, özel bir bölenle (Dow Böleni) bölünmesiyle hesaplanır. Dow Böleni, hisse bölünmeleri, temettü ödemeleri ve diğer etkenler nedeniyle ayarlanır. Başlangıçta Dow Böleni sabit bir sayıydı (başlangıçta 12 idi). Ancak günümüzde bu bölen değişkendir ve hisse bölünmeleri, temettüler ve diğer etkenler sonucu sürekli olarak ayarlanır.
Dow Jones Endeksi’nin hesaplanmasında kullanılan yöntem, “fiyat ağırlıklı ortalama”dır. Bu yöntemde, her bir şirketin hisse senedi fiyatı, endeks üzerindeki etkisini belirler. Daha yüksek fiyatlı hisse senetleri, endeksin değerini daha düşük fiyatlı hisse senetlerinden daha fazla etkiler. Dow Böleni, hisse senedi bölünmeleri, şirket birleşmeleri veya endeksteki şirket değişiklikleri gibi durumlar nedeniyle zaman içinde değişebilir. Bu değişiklikler, endeksin değerinin tutarlı kalmasını sağlar ve geçmiş verilerle karşılaştırılabilir olmasını garanti eder.
Dow Jones Endeksinde İşlem Gören Şirketler Hangileridir?
Temmuz 2024 itibarıyla Dow Jones Endeksi’nde (DJIA) yer alan şirketler, sektörleri ve endeksteki ağırlıkları aşağıdaki tabloda listelenmiştir:
| Şirket | Sembol | Sektör | Ağırlık (%) |
|---|---|---|---|
| 3M | MMM | Konglomerat | 1.54 |
| American Express | AXP | Finansal Hizmetler | 3.64 |
| Amgen | AMGN | Biyofarmasötik | 4.80 |
| Apple | AAPL | Bilgi Teknolojileri | 3.04 |
| Boeing | BA | Havacılık/Savunma | 3.36 |
| Caterpillar | CAT | İnşaat/Madencilik | 5.45 |
| Chevron | CVX | Petrol | 2.59 |
| Cisco Systems | CSCO | Bilgi Teknolojileri | 0.81 |
| Coca-Cola | KO | İçecek Endüstrisi | 1.02 |
| Dow Inc. | DOW | Kimya Endüstrisi | 0.94 |
| Goldman Sachs | GS | Finansal Hizmetler | 6.54 |
| Home Depot | HD | Ev Geliştirme | 6.23 |
| Honeywell International | HON | Konglomerat | 3.34 |
| Intel | INTC | Bilgi Teknolojileri | 2.53 |
| IBM | IBM | Bilgi Teknolojileri | 3.09 |
| Johnson & Johnson | JNJ | Sağlık | 0.54 |
| JPMorgan Chase | JPM | Finansal Hizmetler | 1.33 |
| McDonald’s | MCD | Restoran | 0.44 |
| Merck & Co. | MRK | İlaç | 0.48 |
| Microsoft | MSFT | Bilgi Teknolojileri | 1.47 |
| Nike | NKE | Giyim | 0.25 |
| Procter & Gamble | PG | Tüketim Malları | 0.84 |
| Salesforce | CRM | Bilgi Teknolojileri | 0.86 |
| The Travelers Companies | TRV | Sigorta | 0.89 |
| UnitedHealth Group | UNH | Sağlık | 0.38 |
| Verizon Communications | VZ | Telekomünikasyon | 0.36 |
| Visa | V | Finansal Hizmetler | 0.51 |
| Walmart | WMT | Perakende | 2.64 |
| Walt Disney | DIS | Eğlence | 0.63 |
| The Boeing Company | BA | Havacılık | 0.28 |
Dow Jones Endeksi, fiyat ağırlıklı bir endekstir, yani her bileşenin ağırlığı piyasa değerine değil hisse fiyatına orantılıdır. Dow Jones Endeksi, önde gelen 30 büyük ABD şirketinin hisse senedi performansını izler. Bu şirketler genellikle ekonomik büyüme ve piyasa trendleri konusunda öncüdürler ve bu nedenle Dow Jones Endeksi, Wall Street‘in genel sağlığını ve yönünü gösteren bir gösterge olarak kabul edilir.
Dow Jones Endeksi Neyi İfade Eder? Ekonomi Açısından Önemi Nedir?
DJIA, Amerikan ekonomisinin genel sağlığı ve performansı hakkında önemli bir gösterge olarak kabul edilir. Endekste yer alan şirketler, ABD ekonomisinin büyük bir kısmını temsil eden sektörlerde faaliyet gösterir. Bu şirketlerin performansı, tüketici harcamaları, iş yatırımları ve genel ekonomik büyüme gibi faktörlere bağlıdır. Endeksin yükselmesi, genellikle ekonomik büyüme, yatırımcı güveninin artması ve şirketlerin kârlılığının yükselmesi gibi olumlu gelişmelere işaret eder. Düşüş ise ekonomik yavaşlama, belirsizlik veya şirketlerin zorluklarla karşılaşması gibi olumsuz durumları yansıtabilir.
DJIA, sadece Amerikan ekonomisi için değil, aynı zamanda küresel ekonomi için de önemli bir göstergedir. DJIA’da yer alan şirketlerin birçoğu, küresel ölçekte faaliyet gösteren çok uluslu şirketlerdir. Bu nedenle, DJIA’daki değişimler, dünya genelindeki ekonomik trendleri ve piyasa duyarlılığını yansıtabilir. Örneğin, küresel ekonomik belirsizlikler veya önemli uluslararası olaylar, DJIA üzerinde doğrudan etki yapabilir ve bu durum, dünya ekonomisinin genel durumu hakkında fikir verebilir.
