Belgesel Öneri ve İncelemesi #1 | İktisatçı
Geçtiğimiz hafta, Ekonomi ve Finans Alanında İzlenmesi Gereken Belgesel Önerilerini paylaştığımız içeriğimizde, listemizin ilk sırasında ”İktisatçı” belgeseli yer almaktaydı. Kendisi de bir iktisatçı olan akademisyen Prof. Dr. Çiğdem Boz’un yönetmenliğini yaptığı, iktisat alanında ses getiren başarılı Türk iktisatçıları bir araya getirmesi ve Türkiye’nin yaşamış olduğu kronikleşen ekonomik problemleri ele alması açısından oldukça önemli bir belgesel.
1978 yılında Tokat’ta doğan Çiğdem Boz, 1995 yılında İzmir Maliye Meslek Lisesi’ni bitirdi. 2000 yılında İstanbul Üniversitesi İngilizce İşletme Fakültesi’nden mezun oldu. İstanbul Üniversitesi İktisat anabilim dalında yüksek lisansını tamamladıktan sonra, 2009 yılında Amartya Sen üzerine yazmış olduğu tezle Yıldız Teknik Üniversitesi’nde doktora diplomasını aldı. Aynı yıl, Maltepe Üniversitesi’nde yardımcı doçentlik görevine başlayarak, 2014 yılında doçent unvanını almaya hak kazandı. 2021 yılında Profesör olan Boz, şu anda Fenerbahçe Üniversitesi İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi’nde, Ekonomi Bölümü Başkanı olarak görevini sürdürmektedir.
2011 yılında yardımcı doçent olarak görev yaptığı Maltepe Üniversitesi’nde öğrencileriyle birlikte İktisadi Düşünce Tiyatrosu’nu kurarak ‘’bırakınız oynasınlar, bırakınız sevsinler’’ sloganıyla yola çıktı. Fikirleriyle iktisat tarihinde yer edinen, önemli iktisatçıların düşüncelerini konu alan ‘’Büyük İktisatçılar Yaşasalardı Ne Derlerdi’’ isimli oyunun, 2012 yılında Maltepe Üniversitesi’nde ilk gösterimi yapıldı.
Çiğdem Boz’un 2017-2018 yılları arasında çalıştığı Batman Üniversitesi öğrencileriyle birlikte, İktisadi Düşünce Tiyatrosu’nun hazırlamış olduğu ”Büyük İktisatçılar” oyununu, aşağıdan ulaşarak izleyebilirsiniz.
Sanatla oldukça ilgili olan, iktisat ile sanatı bir araya getirmeye çalışan Boz’un yönetmenliğini yapmış olduğu ‘’İktisatçı’’ belgeselinin ilk gösterimi 2019 yılında yapıldı. Türkiye’de ve dünyada yaşanmış olaylar ve güncel örnekler eşliğinde, iktisada ve iktisatçılığa ışık tutan belgeselde, Oktar Türel, Korkut Boratav, Bilsay Kuruç, Tuncer Bulutay, Yılmaz Akyüz ve Fikret Şenses gibi iktisat alanında oldukça öneme sahip, başarılı iktisatçılar bir araya geldi. Değerli hocalarımızın, mesleğe ve hayata dair yorumlarını ve tecrübelerini aktarmaları, belgeseli oldukça değerli kılıyor.
İktisatçı, İkinci Dünya Savaşı sonrasındaki dönemde, 44 ülkeden temsilcilerin bir araya gelerek, aldıkları kararlar sonucunda ‘Bretton Woods Sistemi’ adı verilen, dünyanın yeni bir ekonomik sisteme geçiş süreciyle başlıyor. 1950’li yılarda Kapitalizmin altın çağını yaşayan Batı’nın, daha adil bir büyümeye ve refah devletine sahip olabilmenin mümkün olduğunu gösterirken, şimdiki ekonomik verilerle karşılaştırma imkanı sunuyor. Türkiye özelinde, 1960 yılında yaşanan darbe ve sonrasında oluşturulan yeni anayasa ve kalkınma için oluşturulan politikalar dönemiyle başlıyor. Bretton Woods Sistemi’nde alınan kararların uygulamaya geçilmesinden sonra 1970’lerin başında ABD’nin bu kararlardan çekildiğini bildirmesi, dünyada bir ekonomik krizin yaşanmasını tetiklemiştir. ABD’nin bu kararlardan çekilmesi sonrasında, diğer ülkelerde bu sistemden çıkmış ve dünya yeniden farklı bir döneme giriş yapmıştır.
Belgeselde konuşmacı olarak yer alan iktisatçıların, fakültelerde verilen eğitim sisteminden ve dönemin öğretim hayatından bahsetmeleri, 1980 yılında yaşanan askeri darbe ve ardından YÖK’ün kurulması süreci sonrasında, akademik kadrolarda ve üniversite fakültelerinde yaşanan değişimlerin anlatılması, o zamanın Türkiye’si hakkında zihnimizde bir portre çizmeye yardımcı oluyor.
İktisatçı belgeseli, şunu çok iyi biçimde bize anlatıyor ve aşılıyor: iktisat yalnızca sayılardan veya grafiklerden oluşmamaktadır. Ekonomi programlarında tartışılan, anlaşılması zor ve karmaşık terimlerden ibaret olmayıp, yalnızca belli bir kesimin anlayabileceği, insana yabancı bir sosyal bilim değildir. İktisat bundan çok daha fazlası, sosyal ve toplumsal sorunları kendi benliğinde hissederek buna çözüm bulma arayışıdır. İktisat fakültesi mezunu, sadece bir banka çalışanı, muhasebeci veya finans uzmanı değil, tarihe ışık tutan ve halkın problemlerine odaklanandır.
Birçok farklı üniversitede ve şehirde gösterimin yapılmasının ardından oldukça beğeni toplayan ve daha fazla kişinin ulaşabilmesi adına Çiğdem Boz tarafından yayınlanan İktisatçı belgeseline aşağıdan ulaşarak izleyebilirsiniz. Boz’un kanalında belgeselin içerisinde yer almayan fakat her bir hocayla belgesel üzerine yapılan oldukça değerli bilgiler ve hikayeler barındıran söyleşiler de mevcut.
