Ekonomi ve Finans Alanında İzlenmesi Gereken Belgesel Önerileri

Daha önce belgesel önerisinde bulunduğumuz içeriklerimizde, günümüzde oldukça popüler ve dünya çapında milyonlarca kullanıcıya sahip dijital video servis hizmeti sağlayan Netflix uygulaması üzerinden izleyebileceğiniz ekonomi ve finans alanındaki belgeselleri ve algoritmik işlemlerle ilgilenenler için belgesel önerileri listelerimizi yayınlamıştık. Önerisinde bulunduğumuz bu belgesellere ek olarak, benzer ekonomik ve finansal konuları ele alan ve bu alanlarla ilgileniyorsanız kesinlikle izlemeniz gereken belgeselleri sizin için listeledik.

1. İktisatçı

Listemizin başında Prof. Dr. Çiğdem Boz hocanın yönetmenliğini yaptığı ”İktisatçı” belgeseli yer alıyor. Türkiye’nin ses getirmiş başarılı iktisatçılarını bir araya getiren belgeselde, dünyanın ve Türkiye’nin geçmişte yaşamış olduğu ve içerisinde bulunduğu zaman içerisindeki ekonomik problemleri ele alınıyor. İktisatçı belgeselini incelediğimiz yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

2. Küresel Ekonomi Denen Şu Dev Canavar

2008 Ekonomik krizini konu edinen, finansla ilgili en başarılı filmlerden biri sayılan The Big Short (Büyük Açık) ve diğer birçok başarılı filmde yönetmenlik yapmış Adam McKay’in yapımcılığında bulunduğu bu 8 bölümlük belgesel serisinde, ilginç ve merak uyandırıcı ekonomik sorulara cevaplar veriliyor.  

3. Yatırım Tavsiyesi Değildir

2019 yılında başlayan COVID pandemisi sonrasında ülkemizdeki yatırımcı sayısının hızla artması sonucunda oldukça popülerleşen ve neredeyse herkesin konuşmaya başladığı borsa ve kripto paralar üzerine çekilen belgeselde, Türkiye’nin finans camiasında ismini duyurmuş kişileri, alanında uzman öğretim üyeleri ve amatör yatırımcıları bilgi, tecrübe ve yorumlarını paylaşıyor.

4. Too Big to Fail

2008 yılında önce ABD’de başlayan daha sonrasında bütün dünyaya yayılan ekonomik kriz süreci ve krize sebebiyet veren olayların içyüzü anlatılıyor.

5. İki Katı ya da Hiç (Betting on Zero)

Serbest yatırım fonu yöneticisi ve milyarder yatırımcı Bill Ackman, Herbalife şirketinin bir çeşit ponzi sistemine sahip olduğunu ve bu sistemin çökeceğini düşünerek Herbalife’a karşı savaş açarak, şirketin hisse senetlerini borsada açığa satmaktadır. Herbalife’ın iş modelini anlatan bu belgeselde, Bill Ackman’ın şirkete karşı aldığı açıklamalara yer veriliyor. Betting on Zero belgeseline ait öneri ve inceleme yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

6. Çin Oyunu (The China Hustle)

2008 Ekonomik krizinin yaşanmasından sonra Amerikalı yatırım firmaları, müşterilerine kâr vaadinde bulunarak bir takım yatırım fırsatı sunmuştur. Çin’in küçük ölçekli şirketlerini Amerikan şirketleriyle ortak göstererek, Çinli şirketlerin Amerikan borsasında işlem görmesini sağlamışlardır. Belgesel, ABD borsasında işlem gören Çinli şirketler üzerinden yapılan dolandırıcılıkların perde arkasını anlatıyor.

7. Enron: The Smartest Guys In the Room

Yükselişi ve çöküşü büyük ses getiren Enron şirketinin iflasını konu edinen bu belgeselde, Amerika’nın en büyük yedinci şirketinde yaşanan finansal dolandırıcılık hikayesi anlatılıyor. Yüksek kârlar açıklayan ve her şeyin yolunda gidiyor gibi göründüğü Enron’un, bilançolarında yapılan muhasebe sahtekarlıkları ortaya çıkınca tarihin en büyük skandallarından birinin yaşandığı anlaşılır.

8. Kapitalizm: Bir Aşk Hikayesi (Capitalism: A Love Story)

Oyuncu ve film yapımcısı Michael Moore’un yönetmenliğini üstlendiği belgeselde, Amerika’nın ekonomi tarihi üzerinden kapitalizm eleştirisi yapılıyor. Kapitalist sistemin insanlar arasında yaratmış olduğu eşitsizlikler ve toplum içerisinde sebep olduğu yozlaşmalar örneklerle anlatılıyor.

9. Warren Buffett Olmak (Becoming Warren Buffett)

Dünyanın en zengin insanları listesinde beşinci sırada yer alan, Amerikalı iş insanı ve ünlü hisse senedi yatırımcısı Warren Buffett’ın biyografisi niteliğindeki belgesel, Buffett’ın hayat hikayesi konu ediniyor. Buffett’ın çocukluğundan başlayarak, öğrencilik hayatına daha sonrasında iş hayatına geçişine, borsada başarılı olma ve yatırımcılık serüvenine yer veriliyor.

10. Banking on Bitcoin

Bitcoin’in ortaya çıkışından, popülerleşmesine kadar tarihi ve gelişim sürecini ele alan belgesel, kripto paralar ve blokzincir teknolojisi hakkında kapsamlı bilgiler veriyor.

11. Amerikan Rüyası (The American Dream)

Animasyon şeklinde canlandırılan belgeselde, Amerika’nın içerisinde bulunduğu bankacılık sisteminin ve kapitalist düzenin insanları nasıl daha borçlu hale getirdiğini anlatıyor.

12. Amerikan Rüyası İçin Ağıt (Requiem for the American Dream)

Amerikalı dilbilimci ve filozof Noam Chomsky, Amerikan Rüyası’nın çöktüğünü ve bu çöküşün gerçekleşmesini, zenginlik ve gücün yoğunlaşmasının on prensibiyle açıklıyor. Sermayenin ve gücün nasıl ”belirli bir kesimin” elinde kalabildiğini bu on prensip üzerinden anlatıyor.

13. Para, Güç ve Wall Street (Money, Power and Wall Street)

Dört bölümden oluşan bu mini belgesel serisi, listemizin başında önerdiğimiz bir diğer belgesel olan ”Too Big to Fail” belgeseli gibi 2008 ekonomik krizine odaklanıyor. Finansal düzenin krizi nasıl tetiklediğini ve yaşanan kriz sonucu hükümet ve Wall Street’in iş birliğinde bulunarak krizden kurtulmak için aldıkları kararlar anlatılıyor.

14. Mutluluğun Ekonomisi (The Economics of Happiness)

Devletler ve büyük şirketler küreselleşmeyi ve şirketlerin gücünü sağlamlaştırmasını teşvik ederken, dünyanın her bir yanından insan bu politikalara karşı çıkarak daha farklı bir gelecek oluşturmaya çalışıyorlar. Topluluklar bir araya gelerek, daha sürdürülebilir bir yaşam için küreselleşme yerine yerelleşme ekonomisini tercih ediyorlar. Belgesel, ‘’yerel ekonomiye’’ dönüşün hem mutluluğumuzu hem de refahımızı geri kazanabilmemiz yolunda mümkün olduğunu gösteriyor.  

15. Paranın Yükselişi (The Ascent of Money)

Ünlü finans ve ekonomi tarihçisi Niall Ferguson’ın yazmış olduğu, Paranın Yükselişi: Dünyanın Finansal Tarihi kitabından uyarlanarak hazırlanan belgesel, altı bölümden oluşuyor. Anlatımını Ferguson’ın yaptığı belgesel, tarihi bir süreç içerisinde, paranın tarihini ve finans sisteminin kökenlerini anlatıyor.

16. Paranın Efendileri (The Money Masters)

Günümüzde ekonomik gücü elinde tutan kesimin bunu nasıl başardığı anlatan belgeselde, merkez bankalarının kuruluşundan başlayarak, altına dayalı rezerv sisteminin kaldırılması sonucu, insanların ekonomik açıdan nasıl etki altına alındığı anlatılıyor.

17. Paranın Perde Arkası

Paranın üretiminden, dağıtımına kadar geçen süreci konu edinen belgeselde, paranın sağlamlığının test edilmesinden, sahte para nasıl anlaşılabilir, para neden değerlidir gibi sorulara cevaplar veriliyor.

18. Şirket (The Corporation)

Öneri listemizde yer verdiğimiz, Amerikan Rüyası İçin Ağıt belgeselinden Noam Chomsky ve Kapitalizm: Bir Aşk Hikayesi belgeselinin yapımcısı Michael Moore’un konuşmacı olarak yer aldığı bu belgeselde, şirketlerin dünya üzerinde yaratmış oldukları ekonomik, siyasi ve kültürel etkileri konu ediliyor. İçerisinde bulunduğumuz ekonomik sistemde, şirketlerin kendi çıkarları uğrunda yaptıklarına tanık oluyorsunuz.

19. Ekonomanyak (Freakonomics)

Amerikalı ekonomist Steven D. Levitt, ve gazeteci-yazar Stephen J. Dubner tarafından kaleme alınan ‘’Freakonomics: A Rogue Economist Explores the Hidden Side of Everything’’ kitabında, (2006 yılında Boyner Yayınları tarafından ‘’Görünmeyen Ekonomi: Dünya Gerçekte Nasıl İşliyor?’’ ismiyle yayınlanmıştır.) insan davranışları ve ekonomik konular ele alınarak, ilginç sorulara cevaplar verilmektedir. İki bölümden oluşan Ekonomanyak, 4 milyonun üzerinde bir satış rakamına ulaşan kitabın, belgesel versiyonu niteliğinde.  

20. 1929 : The Great Crash

1929 yılında New York Menkul Kıymetler Borsası’nın zirveyi görmesinin ardından yaşanan düşüş dalgası, dünya tarihinde hisse senedi piyasasında yaşanan en büyük düşüş olarak tarihe geçmiştir. %90 civarında bir kayba uğrayan New York Borsası’nda yaşanan bu düşüş sonrasında, ‘’1929 Wall Street’in Çöküşü’’ olarak tarihe geçmiştir. Belgesel, yaşanan bu düşüşün nedenlerini ve sonuçlarını araştırarak, tarihte yaşanan en büyük düşüşü anlatıyor.  

21. Yedi Kız Kardeşin Sırrı

Bu belgesel, yedi büyük petrol şirketinin (Shell, Gulf, BP, Chevron, Texaco, Exxon, Mobil) dünya ekonomisine ve siyasetine olan etkilerini anlatıyor. Yedi şirketin bir araya gelerek, yaptıkları anlaşma sayesinde kartel oluşturmalarını ve oluşturdukları bu kartel sonucunda kendi çıkarları doğrultusunda ülkelerde ekonomik bozulmaları tetiklediğine ve savaşlara sebep olduğuna şahit oluyorsunuz.

22. Mahşerin Dört Atlısı (Four Horsemen)

Four Horsemen belgeseli, içerisinde bulunduğumuz modern dünyanın ve ekonomik düzenin nasıl işlediğini konu ediniyor. Sistem sorgulanarak, yanlışlıkları ortaya dökülüyor. Var olan sistemin içerisinden çıkmak, daha iyi ve adil bir dünya ve ekonomik sisteme erişmek için bir dizi yeni bir ekonomik yol sunuluyor.

23. 97% Owned: The Money System

‘’Para nasıl yaratılır?’’, ‘’Paradan kim yararlanır?’’, ‘’Para sisteminin mekanizması nasıl işler?’’ gibi sorulara cevaplar verilen belgeselde, parayla ilgili konulara, paranın tarihi ve dünyaya yön verme hikayesi anlatılıyor.

24. Overdose: The Next Financial Crisis

2008 yılında ABD emlak piyasasında yaşanan balonun patlaması, önce ABD’de daha sonrasında bütün dünyada yaşanan global bir ekonomik krize yol açmıştır. Bu krizden kurtulmak ve ekonomiyi tekrardan dengesine oturtabilmek için alınan bir dizi tedbirlerin de başka bir ekonomik krizi tetikleyebileceği anlatılıyor. Overdose belgeseli, gelecekte yaşanabilecek başka bir krizin hikayesi.

25. Princes of the Yen

Öneri listemizde yer verdiğimiz, 97% Owned ve The Spider’s Web: Britain’s Second Empire gibi finansal belgesellerin yönetmenliğini yapmış Michael Oswald tarafından Profesör Richard Werner’in ‘’Princes of the Yen’’ kitabından esinlenilerek çekilen belgesel, 20. yüzyıl Japonya’sında geçiyor. Belgesel, Merkez Bankalarının bir ülkenin ekonomik, politik ve sosyal yapısını değiştirme konusunda rolünü ve gücünü nasıl kullanılabileceğini araştırıyor.

26. The Spider’s Web: Britain’s Second Empire

Yönetmenliğinde Michael Oswald’ın bulunduğu belgesel, sömürgeci bir İmparatorluğun yıkılışından, Londra’nın dünyanın dört bir yanından servet sahibi insanların ortak noktası olmasına evrilen Britanya’nın finansal güç olma yolundaki hikayesini anlatıyor.